سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

رییس شورای عالی جنگل ضمن اشاره به آخرین برنامه‌ سازمان جنگل‌ها برای کنترل آفات و بیماری در جنگل‌های کشور گفت: متاسفانه تقریبا تمامی مساحت شمشادزارهای کشور به بیماری آلوده شده‌اند همچنین ۱.۵ میلیون هکتار از جنگل‌های زاگرس آلوده به بیماری زغال بلوط است.

کامران پورمقدم در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه آفات و امراض از جمله عواملی است که جنگل‌ها را تهدید می‌کند،اظهارکرد: در جنگل‌های شمال کشور گونه‌های مختلفی از جمله بلوط، شاه بلوط، ممرز و شمشاد دچار آفات و امراض شده‌اند.

وی ادامه داد: این آفات و امراض و بیماری‌های قارچی نشان می‌دهد که اکوسیستم جنگل تحت فشار است و راهی به جز اجرای طرح تنفس نداشتیم. در حال حاضر شمشادزارهای ما به بیماری بلایت شمشاد و آفت شب‌پره دچار شده‌اند. بلایت شمشاد حشره‌ای است که لاروهای آن برگ است و پوست درختان شمشاد را می‌خورند و سبب خشک شدن آن می‌شوند. این بیماری تقریبا از پایان سال ۹۴ در جنگل‌های شمال کشور آغاز شد و یک سال پس از آن نیز آفت شب‌پره شمشاد به شمشادزارهای شمال کشور هجوم آوردند.

تقریبا تمامی شمشادزارهای کشور به بیماری آلوده شده‌اند

رییس شورای عالی جنگل با اشاره به اینکه بر اساس برآورد سازمان جنگل‌ها وسعت شمشادزارهای شمال کشور ۴۰ هزار هکتار است که تقریبا تمامی این مساحت آلوده به بیماری شده است، تصریح کرد: تنها مساحتی حدود ۴۵۰ هکتار در استان گلستان در شرق منطقه هیرکانی وجود دارد که آلودگی آن نسبت به سایر مناطق کمتر است.

تشکیل ستاد ویژه در سازمان جنگل‌ها برای مقابله با آفات و امراض شمشادزارها

پورمقدم با اشاره به اینکه بلایت شمشاد یک نوع بیماری قارچی است که آلودگی آن می‌تواند تا سال‌ها در خاک باقی بماند و زمانی که گرما و رطوبت فراهم شود دوباره شروع به فعالیت می‌کند، گفت: از این رو مبارزه با این آفات و بیماری‌ها کار دشواری است. در حال حاضر نیز ستاد ویژه‌ای در سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری برای مبارزه با آفات و امراض شمشادزارها تشکیل شده است و همراه با یک تیم کارشناسی در حال قطعه‌بندی لکه‌های آلوده هستیم تا جمعیت این آفات را کنترل و از طرف دیگر به اکوسیستم کمک کنیم تا مقاومت بیشتری داشته باشد.

قطع درختان آلوده در دستور کار سازمان جنگل‌ها نیست

وی با بیان اینکه تمام روش‌های مبارزه و کنترل آفات سازمان جنگل‌ها منطبق با استاندارهای جهانی است، اظهارکرد: در حال حاضر قطع و حذف فیزیکی پایه‌های درختی آلوده در دستور کار نیست. گرچه برخی کارشناسان معتقدند که در شمشادزارهای کشور باید یک سری عملیات پرورش و بهداشت جنگل انجام شود که مستلزم عملیات قطع است اما این اقدام نیازمند مطالعه و بررسی‌های بیشتری است و هنوز هیچ مجوزی برای قطع درختان خشک شده نداده‌ایم چرا که شرایط اقتصادی و اجتماعی در جنگل‌های شمال کشور به گونه‌ای است که باید همه جوانب را در نظر بگیریم.

علت گسترش آفات و امراض در جنگل‌های شمال چیست؟

رییس شورای عالی جنگل در ادامه با اشاره به اینکه دخالت‌های انسانی در اکوسیستم‌های جنگلی سبب شده است که تاب‌آوری جنگل‌ها کاهش پیدا کند و شرایط مساعدی برای توسعه آفات و امراض فراهم شود، تصریح کرد: از سوی دیگر شرایط اقلیمی از جمله افزایش دما، کاهش بارندگی و خشکسالی‌ها شرایط را مساعدتر کرده و در مجموع دخالت‌های انسانی و تغییرات اقلیمی سبب کاهش تاب‌آوری جنگل‌ها شده است.

جنگل‌های غرب کشور نیز با آفات و امراض دست و پنجه نرم می‌کنند

پورمقدم در ادامه با اشاره به جنگل‌های زاگرس گفت: در این جنگل‌ها نیز درختان بلوط به آفات و امراض دچار شده‌اند. یک بیماری قارچی به نام بیماری زغال بلوط و در کنار آن سوسک‌های چوب‌خوار و جوانه‌خوار بلوط در حال حاضر پوشش جنگلی غرب کشور را تهدید می‌کنند.

۱.۵ میلیون هکتار از جنگل‌های زاگرس آلوده به بیماری است

وی افزود: از سال ۸۹ اولین گزارش‌های خشکیدگی جنگل‌های بلوط به سازمان جنگل‌ها رسید و از همان سال نیز برنامه‌هایی برای کنترل خشکیدگی بلوط‌های زاگرس به مرحله اجرا درآمد. در حال حاضر نیز از مجموع ۶ میلیون هکتار جنگل‌های زاگرس، ۱.۵ میلیون هکتار آن دچار این آلودگی شده‌اند اما این به معنی آن نیست که تمام این ۱.۵ میلیون هکتار خشک شده باشد بلکه آلودگی در این پهنه شدت‌های مختلف دارد.

به گفته رییس شورای عالی جنگل تغییرات اقلیمی، توسعه گرد و غبار، بهره‌برداری ناپایدار از جنگل‌های زاگرس و اجرای برخی پروژه‌های عمرانی عواملی است که سبب گسترش آفات و امراض در جنگل‌های زاگرس شده است.

ابلاغ‌ سیاست‌های حفاظت از زاگرس به استان‌ها

پور مقدم در پایان تصریح کرد: از بهمن ماه سال گذشته سازمان جنگل‌ها سیاست‌های اجرایی بوم‌سازگان جنگلی زاگرس را در ۲۶ بند به استان‌های زاگرسی ابلاغ کرد که امیدواریم این چارچوب مدیریتی ابلاغ شده در کنترل آفات و امراض موثر باشد.