سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

تقی شعبانیان روز سه شنبه در حاشیه آیین معارفه سرپرست مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران - نوشهر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: از آنجایی که اجرای این طرح در راستای طرح تنفس جنگل های شمال باید به مدت پنج سال به سرانجام برسد این میزان اعتبار اختصاص یافت و عملیات اجرایی آن از یک ماه پیش با همکاری ادارات کل چهارگانه منابع طبیعی و آبخیزداری خطه شمال آغاز شده است.

طرح تنفس جنگل از اواخر سال ۹۵ به اجرا درآمد و از سال ۹۸ هم با اتمام قرارداد تمامی شرکت های فعال بهره بردار ، هرگونه بهره‌برداری تجاری و صنعتی از چوب جنگل های کشور ممنوع شد.

جنگل‌های هیرکانی که قرار است طرح جایگزین تنفس برای آن اجرا شود با ۱.۹ میلیون هکتار وسعت از آستارا در شمال استان گیلان شروع می شود و تا گُلی‌داغ در شرق استان گلستان به طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر پراکنش دارد. بخشی کوچکی از جنگل‌های هیرکانی هم معادل ۲۰ هزار هکتار در کشور آذربایجان قرار دارد.

وی بیان داشت : این اعتبار در قالب اجرای این طرح صرف مرمت جاده های جنگلی ، حصار کشی ها ، مرمت سیم خاردار ها ، جمع آوری تعدادی از درختان خشکیده و سرپا افتاده در حاشیه جاده ها با فاصله حدود ۷۵ متر می شود البته اعتبارات سالانه برای اجرای این طرح در کتابچه ای که در این حوزه تدوین شده اختصاص داده می شود و باید مدت پنج سال به سرانجام برسد.

وی خاطرنشان کرد : امروز وجود درختان شکسته، افتاده و ریشه کن در حاشیه جاده های جنگلی باید در سال های پیش جمع آوری و از جنگل خارج می شدند چرا که قبل از تصویب طرح تنفس جنگل ها شمال در آن زمان متولیان امر می توانستند این اقدام را کنند و متاسفانه این اتفاق رخ نداد.

معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور اضافه کرد : با گذشت زمان سرانجام یکی از طرح هایی که همسو با طرح تنفس جنگل های شمال مطرح شد درسال ۱۳۹۹ طرح فنی و حفاظتی بود که در سال جاری بستر عملیاتی شدن این طرح کلید خورد و طی دستورالعملی که از سوی این سازمان به ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری خطه شمال کشور ارسال و ابلاغ شده است.

شعبانیان افزود : امروز این پرسش مطرح است که چرا باید تا شعاع حدود ۷۵ متر حاشیه جاده های جنگلی شمال درختان شکسته ، افتاده و ریشه کن باید نشانه گذاری ، جمع آوری و از جنگل خارج شوند در بندهای این دستورالعمل آنچه آمده این است که در فرآیند بهره برداری به جنگل حداقل آسیب وارد می شود به این معنا که ماشین آلات وارد جنگل نشوند و در داخل جاده توقف کنند و همانجا این درختان شکسته را جمع آوری و پس از بارگیری و حمل از جنگل خارج کنند.

در جنگل های شمال ایران هشت هزار کیلومتر جاده جنگلی وجود دارد.

شعبانیان افزود : در یکی دیگر از بندها که در این دستورالعمل به آن اشاره شده در نقاطی که این نوع درختان در حاشیه جاده ها در حال زادآوری هستند کارشناسان متخصص در حال نشانه گذاری سعی کنند به این درختان آسیبی وارد نکنند چرا که این درختان از لحاظ بیولوژیکی و اکولوژیکی برای جنگل بسیار مهم هستند و درختانی هم که افتاده اند و کیفیت آن ها از دست داده اند بخشی درجنگل باقی بمانند.

وی تصریح کرد : البته موضوع جمع آوری زودهنگام درختان خشکیده و ریشه کن در حاشیه جاده های جنگلی مورد تاکید مسوولان دستگاه های نظارتی ، بازرسی و حتی دیوان محاسبات هم بوده است و باید هرچه زودتر از جمع آوری و از جنگل خارج شوند و نباید این سرمایه ملی حیف و میل شود.

معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ، وجود این درختان در حاشیه جاده های جنگلی را سبب تقویت آتش سوزی در این عرصه دانست و توضیح داد : زمانی که یک گردشگر به بهانه بهره مندی از طبیعت وارد عرصه می شود سعی می کند در حاشیه جاده های جنگلی تا شعاع همان ۷۰ متر اتراق داشته باشد و در همان نقطه اقدام به برافروختن آتش و پخت غذا کند بنابراین وجود درختان خشکیده در حاشیه جاده ها به علت غفلت این قشر از جامعه در خاموش کردن آتش سبب آتش سوزی می شود .

شعبانیان پیش بینی کرد : با توجه به شرایط موجود و خیلی محتاطانه عمل شود و آسیبی به جنگل ها وارد نشود و به مسائل اکولوژیکی هم توجه داشته باشیم حدود ۱۰۰ هزار متر مکعب درختان خشکیده سرپاافتاده و ریشه کن در حاشیه جاده های جنگلی شمال که به عنوان یکی از موانع در مرمت این جاده هستند وجود داشته باشد که باید جمع آوری ، حمل و از عرصه های جنگلی انتقال داده شوند.

این مسوول سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور خاطرنشان کرد : البته هنوز برای جمع آوری درختان پوسیده ، افتاده و ریشه کن به دل جنگل نرفته ایم و هرچند در برنامه قانون پنج ساله هفتم توسعه اقتصادی کشور هم تاکید شده درختان خشکیده گاهی اوقات شاید اهمیت آن ها از سرپا هم بیشتر باشد به عبارتی اگر برنامه ای برای این نوع درختان داشته باشیم از دیدگاه اکولوژیکی برای ما بسیار مهم هستند و حجم زیادی از این درختان باید در جنگل باقی بمانند چرا که به عنوان بستر حیات خیلی از حیات وحش و پرندگان محسوب می شوند و جنگل فقط به پوشش گیاهی علفی آن تعریف نمی شود.

درپایان این آیین از خدمات مسعود ملکی سرپرست پیشین این اداره کل قدردانی و مهرداد خزایی به عنوان سرپرست جدید اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران - نوشهر معرفی شد.

خزایی دانش آموخته دوره دکترای مرتع و ناظر عالی مطالعات اقتصادی است که با بیش از ۲۰ سال سابقه در بخش های مختلف این اداره کل مشغول فعالیت بوده است.

استان مازندران ۲ اداره کل منابع طبیعی دارد که اداره کل منابع طبیعی منطقه نوشهر، بیش از ۶۶۰ هزار هکتار جنگل، مرتع و سواحل معادل ۲۸ درصد از مساحت مازندران را زیر پوشش دارد.

شهرستان های نوشهر ، چالوس ، عباس آباد ، تنکابن ، رامسر و کلاردشت واقع در غرب مازندران زیرمجموعه منابع طبیعی منطقه نوشهر هستند.

ساختمان اداری معاونت امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در چالوس مستقر است و ادارات کل چهارگانه منابع و آبخیزداری استان های گلستان ، مازندران (ساری ) ، غرب مازندران (نوشهر ) و گیلان زیرپوشش این معاونت قرار دارند.